بررسی دلایل تار شدن عکس ها یکی از چالش بر انگیزترین مواردی است که هر کسی ممکن است با آن روبرو شود. عکاسی هنری است، که باعث ثبت لحظات ناب و ایجاد تصاویر باکیفیت میشود. وضوح تصاویر تاثیر مستقیمی بر جذابیت و اثرگذاری عکسها دارد؛که میتواند احساسات و پیام عکاس را به بهترین شکل به مخاطبین منتقل کند.ب رای دستیابی به تصاویر با کیفیت تسلط بر جنبههای هنری عکاسی و تکنیکی از جمله: تنظیمات دوربین، نورپردازی و ترکیب بندی در عکاسی ضروری است. با این وجود، گاهی اوقات تار شدن عکسها به دلیل مختلف میباشد که این امر بر کیفیت آن اثر منفی میگذارد. در این مقاله به علت تار شدن عکسها و راه کار های رفع آن می پردازیم.
علل تاری و مات بودن عکس ها
تار شدن عکس ها و یا مات و غیر واضح بودن تصاویر چاپ شده بعد از مدتی از زمان انتشار می تواند دلایل متعددی داشته باشد. اگر شما اصول عکاسی را رعایت کرده و عوامل تاری و مات بودن عکس ها را بشناسید، میتوانید تصاویر شفاف و حرفهای ثبت کنید؛ که علاوه بر زیبایی بصری پیام عکاس را هم به خوبی متقل می کند.
سرعت شاتر پایین
تار شدن عکسها یکی از مشکلات رایج در عکاسی میباشد؛ که میتواند تاثیر زیادی بر کیفیت و وضوح تصاویر داشته باشد.ی کی از اصلیترین دلایل تاری عکس سرعت شاتر پایین است. سرعت شاتر باید متناسب با فاصله کنونی لنز دوربین تنظیم شود. اگر این تناسب رعایت نشود احتمال تاری تصویر افزایش مییابد. به عنوان مثال برای لنزی با فاصله کانونی 50 میلیمتر حداقل سرعت شاتر باید معادل 1/50 ثانیه باشد.
یکی از چالشهایی که در هنگام استفاده از لنزهای بدون آینه پیش میآید؛ نیاز به سرعت شاتر بالا است. لنزهای بدون آینه حساسیت بیشتری نسبت به لرزش دارند و به همین دلیل برای جلوگیری از تاری تصاویر سرعت شاتر باید افزایش یابد. در واقع اگر از لنزی با فاصله کانونی 200 میلی متر استفاده میکنید؛ سرعت شاتر باید حداقل 1/200 بر ثانیه باشد تا عکس واضح به دست آید.
عدم استفاده از سه پایه
در عکاسی حرفهای و حتی آماتور، استفاده از سه پایه نقش کلیدی در ثبت تصاویر با کیفیت دارد. با این حال گاهی اوقات به دلایل مختلف مانند محدودیت حمل و نقل، عدم دسترسی به تجهیزات یا شرایط نامناسب محیطی، امکان استفاده از سه پایه وجود ندارد. این موضوع میتواند مشکلات متعددی مثل تار شدن عکسها را ایجاد کند.
تار شدن عکسها که معمولا به دلیل لرزش دست رخ میدهد به خصوص در زمانی که سرعت شاتر پایین باشد و شرایط نور کم باعث افزایش زمان نوردهی شود. تاری تصاویر به ویژه در عکاسی طبیعت ماکروگرافی یا عکاسی شب باعث از دست رفتن جزئیات و کاهش وضوح عکسها و در نتیجه خراب شدن تصویر نهایی میشود. به همین دلیل ممکن است نتوانید تصاویر خیرهکنندهای از صحنههایی مانند آسمان شب یا جریان آب ثبت کنید.
نگه داشتن نامناسب دوربین
عدم توانایی در نگهداشتن پایدار و مناسب دوربین هم از دلایل دیگر تار شدن عکسها است. زمان عکاسی اگر دست شما لرزش داشته باشد موجب تاری تصویر میشود. همچنین استفاده از لنزهایی با زوم بالا نیز حساسیت دوربین را به لرزش افزایش میدهد. عدم استفاده از تثیبت کنندههای تصویر(Image Stabilization) یا استفاده نادرست از آنها مشکل را بیشتر میکند. در عکاسی، وضعیت بدن و نحوه نگهداشتن دوربین نقش مهمی در جلوگیری از لرزش دارد. هرگونه تنش یا عدم تکیهگاه مناسب میتواند منجر به لرزش ناخواسته در زمان عکاسی شود.
تنظیم نبودن اندازه عمق دیافراگم
تنظیمات نادرست دیافراگم و در نتیجه عدم کنترل بر عمق میدان سبب تار شدن عکسها میشود. دیافراگم که بخشی از لنز میباشد؛ اندازه روزانهای که نور باید از آن عبور کند و به دوربین برسد را مشخص میکند. اندازه دیافراگم به صورت نسبی (مثلاً f/2.8 یا f/16) نشان داده میشود. در واقع عمق میدان به محدودهای اشاره دارد که در آن اجسام به وضوح در تصویر ثبت میشود.
وقتی دیافراگم باز (f کوچکتر، مثل f/2.8) باشد، عمق میدان کم است و تنها بخش کوچکی از صحنه در فوکوس قرار میگیرد.اگر سوژه اصلی به درستی فوکوس نشده باشد؛عکس تار به نظر میرسد.برعکس دیافراگم بسته تر عمق بیشتری ایجاد میکند؛اما شاید گاهی اوقات نور به صورت کافی وارد نشود و وضوح تصویر هم کاهش یابد.
عدم استفاده از فوکوس خودکار
از دلایل شایع تار شدن عکسها فوکوس خودکار است. فوکوس خودکار یک قابلیتی از دوربینهای دیجیتال میباشد که به کمک آن،دوربین به صورت خودکار نقطهای از تصویر را که باید واضح باشد شناسایی کرده و تنظیم میکند.
به همین دلیل عدم استفاده از فوکوس خودکار،امکان خطای انسانی در تنظیم فوکوس بسیار بالا میبرد؛ و زمانی که فاصله سوژه تا لنز به درستی تعیین نشود سوژه تار شده و کیفیت تصویر به شدت کاهش مییابد.این مشکل در عکسهای کلوزآپ،پرتره و عکسها با سوژه متحرک بیشتر است.در بسیاری از موارد عکاسان تصور میکنند که چشم خودشان میتواند فوکوس دقیقتری نسبت به سیستم خودکار انجام دهد،اما در شرایط پیچیده مثل نور کم یا حرکت سریع، عملکرد فوکوس خودکار به مراتب بهتر میشود.
نحوه رفع تاری عکس ها
برای رفع تاری عکسها میتوان از روشهای مختلفی استفاده کرد، مانند تنظیمات دقیق در هنگام عکاسی، استفاده از ابزارهای ویرایش تصویر یا بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته در دوربینها و نرمافزارها. این اقدامات به بهبود وضوح و کیفیت تصاویر کمک میکنند.
رفع سرعت شاتر
همانطور که در قسمت بالا اشاره کردیم افزایش سرعت شاتر یکی از بهترین اقدامات است.همچنین در زمانی که نور ضعیف باشد با افزایش ISO یا باز کردن دیافراگم لنز(کاهش مقدار f) سرعت شاتر را باید کم کرد.البته توجه کنید که افزایش بیش از حد ISO ممکنه نویز تصویر را بیشتر کند؛بنابراین تعادل میان کیفیت تصویر و میزان نوردهی باید رعایت شود.
نحوه رفع عدم استفاده از سه پایه
استفاده از سه پایه عکاسی باعث تنظیم دقیق کادربندی یا استفاده از تکنیکهایی مثل عکاسی پانوراما میشود.اگر به هر دلیلی سه پایه در دسترس نیست؛شما میتوانید از روشها و تکنیکهای جایگزین برای کاهش اثرات منفی آن بهره ببرید.اولین و سادهترین راهکار،استفاده از سطوح ثابت است.سعی کنید دوربین را روی یک سطح محکم مانند میز،دیوار یا سنگ قرار دهید و با استفاده از تایمر یا ریموت کنترل،عکس موردنظر خود را ثبت کنید.این روش تا حد زیادی لرزش دست را کمتر میکند.
همچنین روش سادهای دیگر مثل نزدیک کردن آرنجها به بدن یا تکیه دادن به دیوار میتوان کمک کند تا دوربین پایدار تر نگهدارید.برای عکاسی در شرایط خاص استفاده از مونوپاد(تک پایه) به عنوان جایگزینی سبک تر و قابل حمل تر پیشنهاد مناسبی میباشد.
نحوه رفع نگه داشتن نامناسب دوربین
یکی از روشها برای ثابت نگهداشتن دوربین عکاسی کنترل تنفس است، که کمتر به آن توجه میکنند.کنترل تنفس در زمان فشردن شاتر نقش موثری در تثبیت دوربین دارد. به این صورت که با تنظیم آرام تنفس و حفظ یک وقفه کوتاه پس از بازدم،لرزشهای ناشی از حرکت بدن را کمتر میکند.حتی اگر شما از ابزار ساده و در دسترس مانند یک کیسه پر از شن یا مواد نرم در زمانی که سه پایه در دسترس نیست استفاده کنید؛لرزش به حداقل میرسد.
از سوی دیگر بند دوربین که اغلب برای حمل آن است،میتواند یک تکیهگاه باشد،به این صورت که با پیچاندن آن دور گردن یا دست و کشیدن دوربین به جلو یک سیستم تثبیت کننده ایجاد میشود.اگر شما با گوشی هوشمند عکاسی میکنید؛ استفاده از اپلیکیشنهایی که از ژیروسکوپ دستگاه برای پایداری تصاویر مناسب است، این کار به شما امکان میدهد که بدون نیاز به ابزار خارجی لرزش را کم کنید.
نحوه رفع آن تنظیم اندازه عمق دیافراگم
برای رفع مشکل،ابتدا نوع عکس را مشخص کنید.اگر به جزئیات بیشتری نیاز دارید از دیافراگم بستهتر استفاده کنید؛ همچنین برای پرتره دیافراگم بازتر مناسب میباشد.بعد از آن روی سوژه اصلی فوکوس کنید و از قابلیت دستی یا اتوماتیک دوربین بهره ببرید. زمانی که دیافراگم شما بسته است سرعت شاتر هم کمتر میشود و به همین دلیل برای جلوگیری از لرزش دست باید از سه پایه استفاده کنید.
سعی کنید بعد از هر تغییری مجدد عکس را ببینید،زمان تغییرات دیافراگم تنظیماتی مثل ISO و سرعت شاتر را براساس نور محیط تنظیم کنید تا عکس جذابی بگیرید.
نحوه رفع آن استفاده از فوکوس خودکار
برای جلوگیری از این مشکل، ابتدا حالت فوکوس دوربین را به فوکوس خودکار تغییر دهید. در دوربین دیجیتال، حالتهای مختلف فوکوس خودکار مانند Single AF (برای سوژههای ثابت) و Continuous AF(برای سوژههای متحرک) وجود دارد؛ که باتوجه به نوع عکاسی میتوانید یکی از این حالتها را انتخاب کنید.
در هنگام استفاده از فوکوس خودکار،نقطه فوکوس را به درستی تنظیم کنید. در بیشتر دوربینها نقطه فوکوس را به صورت دستی میتوانید انتخاب کنید تا روی قسمت مشخصی از سوژه تمرکز کند.در صورتی که سوژه در حال حرکت باشد ،حالت Tracking AF را به کارببرید تا دوربین بتواند حرکت سوژه را دنبال کند و فوکوس را انجام دهد.
در شرایطی که نور کم است؛از نور کمکی فوکوس (AF Assist) که برخی از دوربینها دارند استفاده کنید.اگر این گزینه در دسترس نیست،استفاده از منابع نور اضافی مثل فلاش یا چراغ میتواند به فوکوس بهتر کمک کند. با تمرین آشنایی بیشتر با تنظیمات فوکوس خودکار سعی کنید تاری عکسها را به طور کامل از بین ببرید و تصویری با کیفیت ثبت کنید.